Η ακράτεια ούρων αφορά στην απώλεια ελέγχου της ουροδόχου κύστης. Αποτελεί ένα κοινό πρόβλημα που συχνά γίνεται ενοχλητικό και εμποδίζει την καθημερινότητα ενός ατόμου.

Η σοβαρότητα της ακράτειας κυμαίνεται από περιστασιακή διαρροή ούρων που εμφανίζεται κατά τον βήχα ή το φτέρνισμα, μέχρι την επιθυμία για ούρηση που είναι τόσο ξαφνική και ακραία, που το άτομο δεν μπορεί να συγκρατηθεί και να επισκεφτεί την τουαλέτα εγκαίρως.
Η ακράτεια συνήθως συμπίπτει με τη διαδικασία της γήρανσης. Παρόλα αυτά, δεν αποτελεί μία αναπότρεπτη συνέπεια της γήρανσης.
Όταν η ακράτεια ούρων επηρεάζει σημαντικά τις καθημερινές δραστηριότητες ενός ατόμου, η ιατρική βοήθεια κρίνεται απαραίτητη.
Η ιατρική φροντίδα, σε συνδυασμό με απλές προσαρμογές ή αλλαγές του τρόπου ζωής και της διατροφής μπορούν να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τα δυσάρεστα συμπτώματα της ακράτειας ούρων.
Περιεχόμενα:
Ακράτεια ούρων αίτια
Η ακράτεια ούρων μπορεί να οφείλεται σε καθημερινές συνήθειες, σωματικά προβλήματα ή υποκείμενες ιατρικές παθήσεις.
Μία ιατρική εξέταση θα σας βοηθήσει να προσδιορίσετε τα αίτια που προκαλούν την ακράτεια.
Η ακράτεια ούρων μπορεί να είναι προσωρινή, επίμονη ή ακόμη και χρόνια. Ανάλογα με αυτή τη διάκριση, παρατηρούνται και τα αίτια που προκαλούν την ακράτεια.
Προσωρινή ακράτεια ούρων
Υπάρχουν κάποιες τροφές, ποτά και φάρμακα που λειτουργούν διουρητικά, διεγείρουν δηλαδή την ουροδόχο κύστη και αυξάνουν την ποσότητα των ούρων. Ορισμένα από αυτά είναι τα εξής:
- Αλκοόλ
- Καφεΐνη
- Ανθρακούχα ποτά και ανθρακούχο νερό
- Τεχνητά γλυκαντικά
- Σοκολάτα
- Πιπεριά τσίλι
- Τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε μπαχαρικά, ζάχαρη ή οξύ, ιδίως τα εσπεριδοειδή
- Φάρμακα για την αρτηριακή πίεση και την καρδιά, ηρεμιστικά και μυοχαλαρωτικά
- Υψηλή κατανάλωση βιταμίνης C
Η ακράτεια ούρων μπορεί επίσης να οφείλεται σε μία ιατρική κατάσταση που θεραπεύεται σχετικά εύκολα και περιλαμβάνει:
- Λοίμωξη του ουροποιητικού συστήματος: Οι ουρολοιμώξεις προκαλούν ερεθισμό στην κύστη, ενώ παρατηρούνται έντονες ορμές κατά την ούρηση και, ενίοτε, ακράτεια.
- Δυσκοιλιότητα: Το ορθό βρίσκεται κοντά στην ουροδόχο κύστη και πολλά από τα νεύρα είναι κοινά. Η υπερδραστηριοποίηση των νευρων αυτών οδηγούν σε αυξημένη ανάγκη ούρησης λόγω των σκληρών, συμπιεσμένων κοπράνων.
Επίμονη ακράτεια ούρων
Πολλές φορές, η ακράτεια αποτελεί μία επίμονη κατάσταση για την οποία ευθύνονται κάποιες υποκείμενες σωματικές αλλαγές ή προβλήματα, με χαρακτηριστικότερα τα εξής:
- Εγκυμοσύνη
- Γέννηση παιδιού
- Γήρανση του μυός της ουροδόχου κύστης
- Εμμηνόπαυση
- Διόγκωση ή καρκίνος του προστάτη
- Παρεμπόδιση λόγω όγκου ή πέτρας
- Νευρολογικές διαταραχές, όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας, η νόσος του Πάρκινσον, ένα εγκεφαλικό επεισόδιο κ.ά.
Ακόμη, βάσει σύγχρονης έρευνας που μελετά τη συσχέτιση μεταξύ ακράτειας ούρων και της Νόσου Αλτσχάιμερ, η ακράτεια ούρων (UI) εντοπίζεται συχνά στους ηλικιωμένους ανθρώπους, και ακόμη συχνότερα σε ασθενείς με Νόσο Αλτσχάιμερ, σε σχέση με αυτούς με φυσιολογική γνωστική λειτουργία.
Ακράτεια ούρων συμπτώματα
Περιστασιακά, πολλοί άνθρωποι εμφανίζουν μικρές διαρροές ούρων. Μερικοί μπορεί να χάνουν συχνότερα μικρές έως και μέτριες ποσότητες ούρων.
Ανάλογα με τον κάθε τύπο ακράτειας ούρων παρουσιάζονται τα εξής συμπτώματα:
- Ακράτεια λόγω στρες: Παρατηρούνται διαρροές ούρων όταν ασκείται πίεση στην ουροδόχο κύστη σας όταν βήχετε, φτερνίζεστε, γελάτε, ασκείστε ή σηκώνετε ένα βαρύ αντικείμενο.
- Επείγουσα ακράτεια (ή ακράτεια από επιτακτικότητα): Εμφανίζεται μια ξαφνική, έντονη επιθυμία για ούρηση που ακολουθείται από ακούσια απώλεια ούρων. Η ούρηση μπορεί να χρειαστεί να γίνεται συχνά, ενώ εμφανίζεται και ακράτεια ούρων στον ύπνο. Η επείγουσα ακράτεια μπορεί να οφείλεται σε κάποια ήπια πάθηση, όπως μία λοίμωξη, ή μια πιο σοβαρή πάθηση, όπως ο διαβήτης ή κάποια νευρολογική διαταραχή.
- Ακράτεια από υπερχείλιση: Όταν η κύστη δεν αδειάζει εντελώς παρατηρείται μία συνεχής ή συχνή διαρροή ούρων. Αυτή συνεχής ή σποραδική ροή των ούρων οφείλεται συνήθως σε κάποια παρεμπόδιση ή δυσλειτουργία.
- Λειτουργική ακράτεια: Αυτός ο τύπος ακράτειας παρατηρείται όταν υπάρχει κάποια σωματική ή πνευματική αναπηρία που δεν σας επιτρέπει να φτάσετε έγκαιρα στην τουαλέτα. Για παράδειγμα, σε περίπτωση μιας σοβαρής μορφής αρθρίτιδας, μπορεί να δυσκολεύεστε να ξεκουμπώσετε το παντελόνι σας γρήγορα.
- Μεικτή ακράτεια: Όταν συνυπάρχουν διαφορετικοί τύποι ακράτειας ούρων, κυρίως όταν η ακράτεια άγχους συνδυάζεται με την επείγουσα ακράτεια.

Ακράτεια ούρων αντιμετώπιση
Μη χειρουργικές θεραπείες
Για την αντιμετώπιση της ακράτειας θα πρέπει αρχικά να επισκεφτείτε έναν γιατρό, ο οποίος θα λάβει το πλήρες ιατρικό ιστορικό σας, θα προχωρήσει σε κλινική εξέταση και θα σας προτείνει μία σειρά διαγνωστικών εξετάσεων και συγκεκριμένα, εξετάσεις ούρων για τον έλεγχο λοιμώξεων ή αιματουρίας.
Στη συνέχεια, θα σας καθοδηγήσει και θα σας προτείνει τα κατάλληλα μέτρα για τη βελτίωση των συμπτωμάτων σας.
Τα κύρια μέτρα συντηρητικής θεραπείας για την αντιμετώπιση της ακράτειας περιλαμβάνουν:
- Αλλαγή του τρόπου ζωής και μείωση του άγχους
- Απώλεια σωματικού βάρους και μείωση της καφεΐνης και του αλκοόλ
- Ασκήσεις πυελικού εδάφους, με σκοπό την ενδυνάμωση των μυών του πυελικού εδάφους και των σφιγκτήρων, ασκώντας τους πίεση
- Εξάσκηση και εκπαίδευση της ουροδόχου κύστης, ώστε να ανακαλύψετε τρόπους για να περιμένετε περισσότερο και να αναγνωρίζετε καλύτερα τη διαφορά μεταξύ της ανάγκης για ούρηση και της πραγματικής διαρροής ούρων
- Χρήση προϊόντων υγιεινής για την ακράτεια ούρων: Απορροφητικά επιθέματα ακράτειας ή πάνες, χειροκίνητα ουρητήρια (δοχεία για συλλογή ούρων)
- Χρήση καθετήρα ουροδόχου κύστεως, ενός λεπτού σωλήνα δηλαδή που εισάγεται στην ουροδόχο κύστη για να αποστραγγίζονται τα ούρα. Συχνά η αλλαγή και τοποθέτηση καθετήρα και η διαδικασία καθετηριασμού πραγματοποιείται στο σπίτι, οπότε θα πρέπει να γνωρίζετε πώς να το κάνετε με ασφάλεια.
- Τοποθέτηση ειδικών συσκευών στον κόλπο ή την ουρήθρα για την αποτροπή της διαρροής ούρων κατά τη διάρκεια άθλησης, για παράδειγμα
- Φάρμακα για την ακράτεια ούρων: Για την ακράτεια ούρων από άγχος, ο γιατρός σας πιθανόν να σας προτείνει και να συνταγογραφήσει φάρμακα για την αύξηση του τόνου της ουροδόχου κύστης και των σφιγκτήρων της ουρήθρας, ώστε να συγκρατούν καλύτερα τα ούρα.
Σε περίπτωση που δεν μπορείτε να παρέχετε κάποια βοήθεια στο σπίτι στους ηλικιωμένους αγαπημένους σας που αντιμετωπίζουν έντονα συμπτώματα ακράτειας ούρων, μπορούμε να σας βοηθήσουμε εμείς.
Με τη βοήθεια άρτια εκπαιδευμένου και εξειδικευμένου προσωπικού, παρέχουμε τη δυνατότητα τοποθέτησης και αφαίρεσης ουροκαθετήρα, φροντίδας-αλλαγής ουρητηροστομίας, καθετηριασμού ουροδόχου κύστεως και άλλες υπηρεσίες. Δείτε τις μεμονωμένες μας τιμές νοσηλευτικών πράξεων στο πλαίσιο της υπηρεσίας μας για κατ’ οίκον νοσηλεία.
Ακόμη, στο πλαίσιο της υπηρεσίας μας για βοήθεια ηλικιωμένων στο σπίτι, παρέχουμε και ψυχολογική υποστήριξη που είναι απαραίτητη για την αποβολή αρνητικών συναισθημάτων ή στρες που συχνά προκαλούν την ακράτεια ούρων.
Χειρουργικές θεραπείες
Ανάλογα με τον τύπο ακράτειας ούρων που έχετε και την εξέταση που θα διενεργήσει ο γιατρός σας για να εξετάσει την κλινική σας εικόνα, μπορεί να χρειαστεί κάποια χειρουργική επέμβαση για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της ακράτειας.
Σε περίπτωση που τα συντηρητικά μέτρα θεραπείας δεν βελτίωσαν το πρόβλημα της ακράτειας λόγω στρες για παράδειγμα, ο γιατρος σας μπορεί να σας συστήσει κάποια χειρουργική θεραπεία, η οποία θα μειώσει την πίεση στην ουροδόχο κύστη ή θα ενισχύσει τους μύες που ελέγχουν την ούρηση.
Μερικά παραδείγματα χειρουργικών επεμβάσεων για τη θεραπεία της ακράτειας ούρων από πίεση είναι:
- Ενίσχυση της ουρήθρας – ουρηθροπηξία
- Κολποανάρτηση
- Τεχνητός σφιγκτήρας κύστης
Για τη θεραπεία της επείγουσας ακράτειας μπορεί να σας συστήσουν τη διέγερση του ιερού νεύρου ή οπίσθιου κνημιαίου νεύρου, την αυξητική κυστεοπλαστική ή άλλες επεμβατικές θεραπείες.
Συχνές ερωτήσεις
1. Πώς μπορεί να γίνει πρόληψη της ακράτειας ούρων;
Η ακράτεια ούρων είναι συχνά αναπόφευκτη. Παρόλα αυτά, για τη μείωση του κινδύνου εμφάνισής της είναι σημαντικά τα εξής:
– Διατήρηση ενός υγιούς σωματικού βάρους
– Ασκήσεις πυελικού εδάφους (για άντρες και γυναίκες)
– Αποφυγή των ερεθιστικών της ουροδόχου κύστης, όπως της καφεΐνης, του αλκοόλ και των όξινων τροφίμων
– Κατανάλωση μεγαλύτερης ποσότητας φυτικών ινών, που μπορούν να αποτρέψουν τη δυσκοιλιότητα ως μία από τις βασικές αιτίες της ακράτειας ούρων
– Διακοπή καπνίσματος
2. Ποιες είναι οι επιπλοκές από τη χρόνια ακράτεια ούρων;
Οι πιο σοβαρές επιπλοκές της χρόνιας ακράτειας ούρων περιλαμβάνουν:
– Δερματικά προβλήματα: Το δέρμα που είναι συνεχώς βρεγμένο λόγω ακράτειας μπορεί να εμφανίσει εξανθήματα, δερματικές μολύνσεις και πληγές.
– Λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος: Ο κίνδυνος επαναλαμβανόμενων λοιμώξεων του ουροποιητικού συστήματος συχνά αυξάνεται λόγω της ακράτειας.
– Επιπτώσεις στην προσωπική ζωή: Η ακράτεια ούρων συχνά επηρεάζει τις κοινωνικές, εργασιακές και προσωπικές σχέσεις σε καθημερινή βάση.
3. Πότε πρέπει να επισκεφτώ έναν γιατρό να μου πει τι να κάνω για την ακράτεια;
Σε περίπτωση που η ακράτεια ούρων είναι ένα συχνό φαινόμενο που επηρεάζει την καθημερινότητα και την ποιότητα ζωής σας, θα πρέπει να συμβουλευτείτε έναν γιατρό ώστε να αποφύγετε δυσάρεστες συνέπειες, όπως η αρνητική επίδραση σε όλες τις πτυχές της κοινωνικής και προσωπικής σας αλληλεπίδρασης και η αύξηση κινδύνου πτώσεων σε υπερήλικες που βιάζονται να επισκεφτούν την τουαλέτα.
Ακόμη, μία ιατρική συμβουλή για την ακράτεια ούρων μπορεί να σας βοηθήσει να ανακαλύψετε μία πιο σοβαρή υποκείμενη πάθηση που δεν γνωρίζατε ότι είχατε.
Πηγές:
- Ακράτεια Ούρων – Mayo Clinic
- Όσα πρέπει να γνωρίζετε για την ακράτεια ούρων – Medical News Today