Γαστρονηστιδοστομία ή νηστιδοστομία ονομάζεται η εισαγωγή ενός λεπτού σωλήνα σίτισης μέσω του σωλήνα της γαστροστομίας, στο λεπτό έντερο. Με τον τρόπο αυτό, μπορεί να παρακαμφθεί το στομάχι και να εξαλειφθεί κάθε κίνδυνος παλινδρόμησης της τροφής μέσω του οισοφάγου προς τους πνεύμονες.
Τέτοιου είδους κίνδυνο διατρέχουν κυρίως οι ασθενείς με διαφραγματοκήλη, όπως και άλλοι ασθενείς που παρουσιάζουν κάποιο βαθμό γαστροπάρεσης ή γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης.
Κατά τη νηστιδοστομία λοιπόν, τοποθετείται ένας σωλήνας σίτισης στο πάνω μέρος της κοιλιάς, με σκοπό τη διοχέτευση τροφών, νερού και φαρμάκων απευθείας στο στομάχι.
Στο άρθρο που ακολουθεί μπορείτε να μάθετε αναλυτικά για τη νηστιδοστομία, την διαδικασία τοποθέτησης της και τα είδη διατροφής που ενδείκνυνται.
Περιεχόμενα:
Είδη Σωλήνων Σίτισης
Σε περίπτωση που σας συστήσουν την τοποθέτηση κάποιου σωλήνα σίτισης, τότε τα πράγματα περιπλέκονται περισσότερο. Αναλόγως της περίπτωσης και των αναγκών του εκάστοτε ασθενή, υπάρχουν διάφορα είδη σωλήνων σίτισης.
Οι συνηθέστεροι σωλήνες σίτισης είναι οι εξής:
Ρινογαστρικός καθετήρας
Πρόκειται για ένα σωληνάκι που εισέρχεται στο στομάχι μέσω της ρινικής κοιλότητας. Για την τοποθέτηση του δεν απαιτείται χειρουργική επέμβαση και μπορεί να τοποθετηθεί εύκολα από τον γιατρό.
Το συγκεκριμένο είδος καθετήρα τοποθετείται συνήθως όταν υπάρχει προσωρινή ανάγκη για τροποποίηση της σίτισης.
Γαστροστομία
Περιλαμβάνει την τοποθέτηση ένας ειδικού σωλήνα σίτισης στο στομάχι μέσα από μία τομή από το εξωτερικό κοιλιακό τοίχωμα.
Με τη βοήθεια αυτού του σωλήνα, όπως και του ρινογαστρικού επιτρέπεται η σίτιση και η ενυδάτωση χωρίς να διέρχεται η τροφή από το στόμα.
Νηστιδοστομία
Στη νηστιδοστομία τοποθετείται ένας ειδικός σωλήνας σίτισης κατευθείαν στο λεπτό έντερο από το εξωτερικό κοιλιακό τοίχωμα.
Αντίθετα με τις δύο προηγούμενες περιπτώσεις, στην νηστιδοστομία δεν μπορεί να χορηγηθεί αλεσμένο φαγητό, παρά μόνο ορισμένα ειδικά σκευάσματα.
Με τη βοήθεια ενός σωλήνα σίτισης μπορεί να γίνει πρόσληψη τροφής σε υγρή μορφή και πρόσληψη νερού για τη λήψη της φαρμακευτικής του αγωγής και την ενυδάτωση του ασθενή χωρίς να χρειάζεται να δοθούν υγρά μέσω φλέβας.
Θα ακολουθήσετε τις οδηγίες του γιατρού σας σχετικά με το άλεσμα των δισκίων ή το άνοιγμα των καψουλών και το πότε κρίνεται απαραίτητο.
Ενδέχεται να απαιτείται μία απλή αναρρόφηση για την απομάκρυνση υγρών και υπολειμμάτων τροφής, που προκαλούν τυχόν δυσφορία ή ναυτία.
Πότε ενδείκνυται η νηστιδοστομία
Η τοποθέτηση ενδοσκοπικής γαστροστομίας-νηστιδοστομίας αποτελεί την ενδεδειγμένη μέθοδο για ασθενείς με αδυναμία κατάποσης ή ασθενείς με Νόσο Πάρκινσον για συνεχή έγχυση φαρμάκων στο δωδεκαδάκτυλο.
Για να εξασφαλιστεί το μεγαλύτερο δυνατό επίπεδο ασφάλειας και ποσοστό επιτυχίας, η διαδικασία αυτή θα πρέπει να πραγματοποιείται σε συνεργασία με ομάδα εξειδικευμένων ιατρών.
Συγκεκριμένα, στους ασθενείς με Νόσο Πάρκινσον τελικού σταδίου, η ενδοσκοπική τοποθέτηση γαστρο-νηστιδοστομίας διενεργείται σε συνεννόηση με τη σχετική Πανεπιστημιακή Νευρολογική κλινική. Στην εν λόγω κλινική θα παραμείνει υπό παρακολούθηση στη συνέχεια ο ασθενής, σε συνεργασία με το νευρολόγο του.
Η τοποθέτηση γαστροστομίας σίτισης γίνεται σε ασθενείς που έχουν προβληματική κατάποση σε χειρουργείο, όπου παρευρίσκεται ο αναισθησιολόγος και χειρουργός, εφόσον κρίνεται απαραίτητο από τον θεράποντα ιατρό, ο οποίος θα παρακολουθεί τον ασθενή και μετά την έξοδο του από την κλινική.
Υπάρχουν διάφοροι ιατρικοί λόγοι που ενδεχομένως να καταστήσουν τη σίτιση και την ενυδάτωση από το στόμα ανεπαρκή, μη ασφαλή ή ακόμη και αδύνατη. Στις περιπτώσεις αυτές, ο θεράπων ιατρός σας μπορεί να συστήσει σε εσάς ή κάποιο συγγενή σας την αλλαγή του τρόπου σίτισης.
Μερικές από αυτές τις παθήσεις που μπορεί να απαιτούν την τοποθέτηση νηστιδοστομίας είναι οι εξής:
- Νόσος του Πάρκινσον
- Καρκίνος
- Εγκεφαλικό επεισόδιο
- Κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις κ.ά.
Η αλλαγή του τρόπου λήψης φαγητού και νερού από τον ασθενή οδηγεί σε μείωση των πιθανοτήτων πνιγμού, αφυδάτωσης, εγκατάστασης υποθρεψίας, ακόμα και πνευμονίας λόγω πιθανής εισρόφησης.
Οι εναλλακτικές σίτισης που δίνονται σε αυτή την περίπτωση είναι η πρόσληψη τροφής συγκεκριμένης σύστασης διά του στόματος ή η τοποθέτηση ενός σωλήνα σίτισης.
Η νηστιδοστοµία -όπως και η κολοστομία– µπορεί να είναι µόνιµη ή και προσωρινή.
Τοποθέτηση νηστιδοστομίας θρέψης
Η τοποθέτηση του καθετήρα της νηστιδοστομίας θρέψης γίνεται είτε με ανοικτό, είτε με λαπαροσκοπικό χειρουργείο.
Μπορεί να πραγματοποιηθεί είτε κατά τη διάρκεια κάποιας άλλης επέμβασης οισοφαγεκτομής ή γαστρεκτομής που στοχεύει στη μετεγχειρητική θρεπτική υποστήριξη, είτε σαν ξεχωριστή επέμβαση θρεπτικής υποστήριξης σε ασθενείς με κακή θρέψη.
Κατά τη διαδικασία τοποθέτησης της νηστιδοστομίας θρέψης, αρχικά δημιουργείται μια οπή στο τοίχωμα της νήστιδας, που αποτελεί το αρχικό τμήμα του εντέρου.
Αφού επιτευχθεί η εισαγωγή του καθετήρα σίτισης, έπειτα γίνονται διαδοχικές ραφές στο έντερο ώστε να ενταφιαστεί τμήμα του καθετήρα. Αυτό γίνεται για τη μείωση της πιθανότητας διαφυγής εντερικού περιεχομένου και περιτονίτιδας.
Στη συνέχεια, διαπερνάται το ελεύθερο άκρο του καθετήρα από το μυϊκό τοίχωμα και βγαίνει προς τα έξω για να σταθεροποιηθεί στο δέρμα με ραφές.
Επίσης, το έντερο καθηλώνεται στο εσωτερικό της κοιλιάς με τη βοήθεια ραφών για τη μείωση της πιθανότητας συστροφής του εντέρου στην περιοχή της νηστιδοστομίας.
Νηστιδοστομία Διατροφή
Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι οι ασθενείς με σωλήνα σίτισης ή αυτοί που τρώνε μηχανικά τροποποιημένο φαγητό (αλεσμένο) πρέπει να κάνουν σωστή και ισορροπημένη διατροφή, ώστε να παραμένει το σώμα τους δυνατό και υγιές.
Το πώς θα συσταθεί το διαιτολόγιο εξαρτάται από την πάθηση του ασθενή, ενώ δεν επηρεάζεται από τον τρόπο που χορηγούνται τα γεύματα.
Για παράδειγμα, αν ο ασθενής έχει διαβήτη θα εφαρμοστούν οι διατροφικές συστάσεις για διαβητικούς.
Σε περίπτωση που έχει χαμηλά λευκώματα αίματος χορηγείται μεγαλύτερη ποσότητα πρωτεΐνης, ενώ αν θέλει να αυξήσει το βάρος του θα πρέπει να αυξηθεί και η ποσότητα του φαγητού.
Οι τροφές δίνονται με τις ακόλουθες μεθόδους:
- Τροφοδοσία αντλίας: Περιλαμβάνει τη χρήση αντλίας που συνδέεται στον σωλήνα σίτισης. Το θετικό είναι ότι μπορεί να ρυθμιστεί η ποσότητα και η διάρκεια του γεύματος.
- Σίτιση βαρύτητας: Γίνεται χρήση της βαρύτητας για χορήγηση των τροφών.
- Τροφοδοσία bolus: Περιλαμβάνει τη χορήγηση μιας συγκεκριμένης ποσότητας αργά με τη χρήση σύριγγας (>50 ml) σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Με τον τρόπο αυτόν προσεγγίζεται περισσότερο η κανονική σίτιση από άποψη όγκου και διάρκειας.
Υπάρχουν δύο είδη διατροφής που δύναται να χρησιμοποιηθούν, ο ένας περιλαμβάνει την παροχή έτοιμων σκευασμάτων διατροφής και ο δεύτερος την παροχή κανονικού φαγητού (αλεσμένου) στην κατάλληλη σύσταση. Φυσικά οι δύο αυτές μέθοδοι μπορούν να συνδυαστούν.
Εάν εσείς ή κάποιο αγαπημένο σας άτομο δεν είναι σε θέση να φροντίσει για την υγιεινή και ισορροπημένη καθημερινή σίτισή του στην κατάλληλη σύσταση που ανταποκρίνεται στις συμβουλές του γιατρού σας για τη νηστιδοστομία, μπορείτε να δείτε εδώ την υπηρεσία μας «Μαγείρεμα στο Σπίτι», που ικανοποιεί τις εκάστοτε διατροφικές και μαγειρικές σας ανάγκες.
Συχνές ερωτήσεις
1. Τι μετεγχειρητική αγωγή λαμβάνεται στη νηστιδοστομία;
Η χρήση του καθετήρα σίτισης μπορεί να γίνει άμεσα έπειτα από μία επέμβαση νηστιδοστομίας θρέψης και μπορεί να παραμείνει για όσο χρονικό διάστημα απαιτείται.
Συνήθως, η χορήγηση σακχαρούχου ορού αρχίζει λίγες ώρες αφού τοποθετηθεί, ο οποίος αλλάζει την επόμενη μέρα σε ειδικά διαλύματα σίτισης. Η παροχή θρεπτικών ουσιών γίνεται σε συνεργασία με εξειδικευμένους διαιτολόγους.
2. Τι απαιτεί η ανάρρωση μετά τη νηστιδοστομία θρέψης;
Όταν ο ασθενής φτάσει σε σημείο που μπορεί πλέον να σιτιστεί κανονικά διά του στόματος, μειώνεται προοδευτικά η παροχή θρεπτικών στοιχείων έως την πλήρη διακοπή της όταν δεν κρίνεται πια απαραίτητη.
Τότε μπορεί να γίνει αφαίρεση του καθετήρα από τη νηστιδοστομία θρέψης με μικροεπέμβαση που περιλαμβάνει τοπική αναισθησία, ή να παραμείνει στην περίπτωση της ανάγκης για μελλοντική χρήση.
Εφόσον μεριμνείτε για την καλή φροντίδα της περιοχής και το συχνό πλύσιμο του αυλού του, δε δημιουργούνται επιπλοκές και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για μήνες ή και χρόνια.
Σε περίπτωση που ο ηλικιωμένος αγαπημένος σας έχει κολοστομία και χρειάζεται βοήθεια για την περιποίηση της στομίας, μπορείτε να απευθυνθείτε σε εμάς, καθώς παρέχουμε άμεση και εγγυημένη νοσηλεία κατ’ οίκον με μεμονωμένες νοσηλευτικές πράξεις.
3. Υπάρχουν περιορισμοί στη μέθοδο νηστιδοστομίας;
Ο μόνος περιορισμός που έχει η συγκεκριμένη μέθοδος είναι το ότι η σίτιση πρέπει να γίνεται με αργό ρυθμό και το θρεπτικό διάλυμα να πέφτει με τη βαρύτητα, όπως γίνεται με τον ορό.
Ο συγκεκριμένος περιορισμός δεν αφορά στους μονίμως κατακεκλιμένους ασθενείς ή ασθενείς που κάνουν ελάχιστες μετακινήσεις εντός του σπιτιού.
Η μέθοδος της γαστρονηστιδοστομίας δεν ενδείκνυται σε περιπατητικούς ασθενείς που για οποιονδήποτε λόγο υποβλήθηκαν σε γαστροστομία.
4. Πότε γίνεται μόνιμη νηστιδοστομία;
Η μόνιμη νηστιδοστομία προτιμάται εφόσον δεν υπάρχει πιθανότητα μελλοντικής αποκατάστασης του πεπτικού σωλήνα, πράγμα που έχει γενική επίδραση στον οργανισμό.
Πηγές:
